Aristide Briand
| Aristide Briand | |
|---|---|
 | |
| Fransa Başbakanı | |
| Görev süresi 29 Temmuz 1929 - 2 Kasım 1929 | |
| Yerine geldiği | Raymond Poincaré |
| Yerine gelen | André Tardieu |
| Görev süresi 28 Kasım 1925 - 20 Temmuz 1926 | |
| Yerine geldiği | Paul Painlevé |
| Yerine gelen | Édouard Herriot |
| Görev süresi 16 Ocak 1921 - 15 Ocak 1922 | |
| Yerine geldiği | Georges Leygues |
| Yerine gelen | Raymond Poincaré |
| Görev süresi 29 Ekim 1915 - 20 Mart 1917 | |
| Yerine geldiği | René Viviani |
| Yerine gelen | Alexandre Ribot |
| Görev süresi 21 Ocak 1913 - 22 Mart 1913 | |
| Yerine geldiği | Raymond Poincaré |
| Yerine gelen | Louis Barthou |
| Görev süresi 24 Temmuz 1909 - 2 Mart 1911 | |
| Yerine geldiği | Georges Clemenceau |
| Yerine gelen | Ernest Monis |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 28 Mart 1862 Nantes, Fransa |
| Ölüm | 7 Mart 1932 (69 yaşında) Paris, Fransa |
Aristide Briand (28 Mart 1862, Nantes - 7 Mart 1932, Paris), Fransız devlet adamı. 1906-32 arasında 11 kez başbakanlık yapmış, 15 kez de çeşitli bakanlık görevlerinde bulunmuştur. Uluslararası işbirliği, Milletler Cemiyeti ve dünya barışı alanlarındaki çabalarından dolayı 1926 Nobel Barış Ödülü'nü almıştır.
Hukuk öğrencisiylen Le Peuple, La Lanterne ve Petite République gibi yayınlardaki yazılarıyla solcu görüşleri savundu. 1904'te L'Humanité gazetesinin kuruluşunda Jean Jaurès'e yardım etti. 1894'te Nantes'ta düzenlenen bir işçi kongresinde, aralarında derin ayrılıklar bulunan Fransız sendikacılarına genel grevi siyasi bir taktik olarak benimsetmeyi başardı. Bu karar, Jaurès önderliğindeki ılımlı sosyalistler ile Jules Guesde'nin öncülük ettiği militan Marksistlerin birbirinden daha da uzaklaşmasına yol açtı. Briand 1889, 1893 ve 1898'de milletvekilliğine adaylığını koyduysa da seçilemedi. 1901'de Sosyalist Parti'nin genel sekreterliğine getirildi. 1902'de Loire ilinden milletvekili seçildi ve yaşamının sonuna değin sandalyesini korudu.
Briand'ın hükümet düzeyindeki ilk büyük başarısı, 1905'te dinle devlet işlerinin ayrılmasına ilişkin bir yasa tasarısı hazırlayan komisyondaki etkinliği oldu. Hazırladığı rapor, La Séparation des églises et de l'état (Kiliseler ve Devletin Ayrılması) adıyla yayımlandı. Bu başarısı dolayısıyla Mart 1906'da eğitim ve kültür bakanlığına atanınca, bir burjuva hükümetinde görev aldığı için Jaurès ve öbür sosyalistlerle arası daha da açıldı. Georges Clemenceau'nun ilk hükümetinde (1906-09) bir dönem daha eğitim bakanlığı yaptıktan sonra Temmuz 1909'da başbakanlığa getirildi, Kasım 1910'a değin bu görevde kaldı. Nispi temsil sistemi yönündeki önerisi Mart 1913'te Senato'da reddedilinciye değin iki kısa dönem daha başbakanlık yaptı.
René Viviani kabinesinin Ekim 1915'te düşmesi üzerine Briand yeniden başbakan oldu, ayrıca dışişleri bakanlığını da üstlendi. Altıncı kabinesini Aralık 1916'da kurduysa da savaşın doğurduğu güçlüklerin üstesinden gelemedi. Artan baskılar ve başarısız Balkan seferi yüzünden Mart 1917'de istifa etmek zorunda kaldı. Üç yıl boyunca, Milletler Cemiyeti'nin ve ortaklaşa güvenlik kavramını inançla savunması dışında devlet işlerinin uzağında kaldı. Ocak 1921'de yeniden başbakanlığa döndü; ama dış politikadaki başarısızlıkları yüzünden Ocak 1922'de gene istifa etmek zorunda kaldı.
Nisan 1925'te Paul Painlevé hükümetinde bir kez daha dışişleri bakanlığına getirilen Briand, bu görevini art arda 14 hükümette de korudu. Üçü 1925-26'da, biri 1929'da olmak üzere bu 14 kabinenin dördünde başbakanlığı da yürüttü. Bu dönemde önemli başarılar kazandı. Alman şansölyesi Gustav Stresemann ve İngiliz dışişleri bakanı Austen Chamberlain ile birlikte, Almanya ile eski düşmanları arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesini amaçlayan Locarno Paktı'nı (1925) ve 60 ülkenin katılımıyla ulusal politika aracı olarak savaşı yasaklayan Kellogg-Briand Paktı'nı (27 Ağustos 1928) gerçekleştirdi. Aralık 1930'da açıkça ve o gün için cesur sayılabilecek bir tutumla Avrupa'nın federal birliğini savundu. Cumhurbaşkanlığı için giriştiği başarısız bir seçim kampanyasının ardından Ocak 1932'de emekliye ayrıldı, kısa süre sonra da öldü.
Kaynakça
| ||||||||||||||||||||||
