Çobandağı, Varto

Çobandağı
—  Köy  —
Muş
Ülke	Türkiye
İl	Muş
İlçe	Varto
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
Rakım	1.892 m (6.207 ft)
İklim türü	Karasal iklim
Nüfus (2012)
- Toplam	74
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0436
İl plaka kodu	49
Posta kodu	49600
İnternet sitesi: http://www.cobandagikoyuder.com/

Çobandağı, Muş ilinin Varto ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Köy halkı Alevi-Zazalardan oluşmaktadır.

Köy tam vartodaki 2 fay hattının kesiştiği noktaya çok yakın olduğundan 1946 ve 1966 yılındaki varto depreminden sonra köy halkı nın nüfusunun belli bir kısmı vefat etmiş ve çok önemli bir kısmıda göç etmiştir. köy 1946 dan itibaren sürekli nüfus kaybına uğramıştır. Köyün eski adı GESTEMERD ' tir Gestemerd Zazaca'da açlıktan öldü anlamına gelir.

Kültür

Alevi Zaza kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.

Coğrafya

Muş iline 67 km, Varto ilçesine 7 km uzaklıktadır.

Köyün oluşumu

Muş ili Varto ilçesinin kuzeybatısında yer alan Çobandağı Köyü, 39.13 kuzey enleminde ( N ), 41. 29 doğu boylamında (E) yer almaktadır. Köyün batısında Seki Köyü, doğusunda Oğlakçı Köyü, güneyinde Ağaçaltı Köyü ve kuzeyinde Babalı Dağlar ( Hazır Baba) ile çevrilidir. Çobandağı Köyü ilçeye 7 km uzaklıktadır. Kuzey batısı ile kuzeyinde Bingöl Dağlarının uzanır. Ünlü’’Goşkar Baba’’dağı ile başlayan Babalı Dağlar, hemen hemen her yerleşmenin yanı başında farklı isim ve hikâyeleriyle yer alan ziyaretleri ve Hazır Baba’sıyla bilinen bu dağların güneyinde yer alan bir köydür. Rakım, köy merkezi 2300 m. üzeri iken, kuzeyinde yer alan Babalı Dağlar 2800 m. üzerindedir.

İlk olarak Xan Avdelanlar’ın, kendilerine yerleşim yeri olarak Gestemerde’yi seçtikleri ve bir süre burada yaşadıkları sözel tarihimizden anlaşılmaktadır. 16 yy. sonu veya 17 yy. başlarında geldikleri tahmin edilmekle birlikte, kesin geliş tarihleri henüz bilinmemektedir. Köyümüzde ki anayolun yapımına kadar, Bıra Kocadağ’ın evleri önünün de ki mezarların, Xan Avdelanlar’a ait olduğu bilinmektedir. Bu kabilenin köyümüzden nereye gittikleri, akıbetlerinin ne olduğu konusunda, herhangi bir bilgiye sahip değiliz. Yalnız, Cemkanlar’ın gelişi ile başka yerlere göç ettiklerini varsayabiliriz.

Gestemerde’ye gelip yerleşen Cemkanlar’ın 17 yy. sonuna kadar, burada yaşamlarını sürdürdükleri tahmin etmekteyiz. Köyümüze ait şu anki mezarlarının ilkleri, bu kabileye ait olduğu söylenmektedir. Bu mezarlardan büyükçe ve beyaz ve üzerinde hançer figürleri olanı (diğerlerinden çok farklı), kabilenin beyine ait olduğu idea edilmektedir. Buna pek ihtimal vermediğimiz için, adı geçen mezarı araştırmaya değer buluyoruz.

Mehmet Ağa Seki (Keça ) köyünde konaklarken kendisine, Merga Gomi’de köm yaptırır. Beli bir süre küçükbaş hayvanlarını burada barındıran Mehmet Ağa, Ali Ağa’yı da koyunlara bakmakla görevlendirir.

Bu durumdan hoşnut olmayan Cemikanlar, Gestemerd’den göç edip bugünkü Dırban Köyü’ne giderler.

Hüseyin Ağa çocukları Cebrail ve Ali ile birlikte Gestemerde yerleşirler. Qeceran, Xidan ve Mîrskan kabilelerin Gestemerde gelmeleri, Ali Ağa’nın aşiretin sorumluluklarını üstlendiği döneme denk gelmektedir. Günümüze kadar, qasıman, Qeceran, Xidan ve Mîrskan kabileleri, Gestemerd’de yaşamlarını sürdürmektedirler. Ve sürdürmeye devam edecekler.

Nüfus

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak faaliyette değildir. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı yoktur, sağlık evi vardır fakat faaliyette değildir. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

• Yerelnet