Komprador

Komprador, (Portekizce: Comprador^[1], "alıcı"^[2] ya da "satın alıcı", "tedarikçi") 18. yüzyıl sonlarıyla 20. yüzyıl başları arasında, Doğu (özellikle Çin) ve Güneydoğu Asya'da ticaret yapan Batılılara aracılık eden yerli tüccarlara verilen ad.

Comprador kelimesi, Latince kökenli olan comparare kelimesinden türeyerek Portekizce üzerinden modern Batı dillerine girmiştir.^[3] Çin'de Batılı tüccarların sözleşmeyle tuttukları kompradorlar döviz kurları konusunda uzman kişilerden, çevirmenlerden, hamallardan ve muhafızlardan oluşan bir grup Çinliyle birlikte çalışırlardı. Bu kompradorların çoğu büyük servet biriktirerek sonradan kendi işlerini kurdular.

Zamanla "işbirlikçi" anlamını kazanarak Çin'e benzer ülkelerde de benimsenen komprador sözcüğü, ülkenin yabancılarca sömürülmesine katılan kişiler için kullanılmaya başladı. Günümüzde emeğiyle geçinmeyen, varlıklı ve nüfuzlu kimseler için aşağılayıcı anlamda kullanılır.^[2]

Marksist teoride emperyalistlerle işbirliği yapan yerli kapitalistler için kullanılır.^[4]

Kaynakça