13 Ocak
 |
13 Ocak günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
13 Ocak, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 13. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 352 gün vardır (artık yıllarda 353).
Olaylar
- 1610 - Galileo Galilei, Jüpiter'in 4. uydusu Callisto'yu keşfetti.
- 1785 - Dünyanın ilk gazetelerinden Daily Universal Register İngiltere'de yayımlanmaya başladı. Üç yıl sonra adı The Times olarak değiştirilecek olan gazete hala çıkmaktadır.
- 1830 - Büyük New Orleans (Louisiana) yangını başladı.
- 1840 - Lexington adlı buharlı gemi, Long Island (New York) açıklarında yandı ve battı: 139 kişi öldü.
- 1854 - ABD'li Anthony Faas, akordeonun patentini aldı.
- 1863 - Darülfünun, Kimyager Derviş Paşa'nın verdiği halka açık fizik dersi ile eğitim hayatına başladı.
- 1888 - National Geographic Society kuruldu.
- 1898 - Emile Zola'nın L'Aurore gazetesinde yayımladığı J'accuse (İtham ediyorum) başlıklı açık mektup Dreyfus davası'nı kamuoyunun dikkatine taşıdı.
- 1915 - Avezzano'da (İtalya) deprem: 29.800 kişi öldü.
- 1918 - Erzincan'ın Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu.
- 1918 - Giresun'un Görele ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu.
- 1920 - Sultanahmet Meydanı'nda 150 bin kişinin katıldığı büyük bir miting yapıldı.
- 1923 - Bakanlar Kurulu Başkanı Rauf Bey (Orbay), TBMM’de Lozan Konferansı’yla ilgili olarak hükümet görüşünü açıkladı.
- 1928 - Hukuk Fakültesi öğrenci derneğinin toplantısında "Türkiye'de Türkçeden başka lisan konuşulamaz" kararı alındı.
- 1930 - Miki Fare karikatürleri Amerikan gazetelerinde yayımlanmaya başladı.
- 1931 - Japon prensi Takamutsu Türkiye'ye geldi.
- 1942 - II. Dünya Savaşı: Ekmek Karnesi uygulamasına başlandı.
- 1943 - Maarif Vekaletine bağlı olmak üzere 4357 sayılı kanun ile İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı (İlksan) Kuruldu.
- 1944 - "Refah faciası" davası sona erdi. Amiral Mehmet Ali Ülgen ve bütün sanıklar beraat etti.
- 1947 - Pan-Am havayolu şirketi New York-Londra-Ankara uçak seferlerine başladı.
- 1951 - Demokrat Parti'nin komünistlere saldırısı ve TKP tevkifatı.
- 1956 - Adnan Menderes ve Namık Gedik hakkında 6-7 Eylül Olayları nedeniyle soruşturma açılmasını isteyen önerge reddedildi.
- 1957 - Wham-O şirketi ilk frizbi'yi üretti.
- 1958 - Amerika Birleşik Devletleri, uzay uydusu Explorer 1'i fırlattı.
- 1959 - Kadın avukatlar Refik Erduran aleyhine dava açtı. Refik Erduran'ın Bir Kilo Namus adlı yapıtında kadınların şeref ve haysiyetlerinin zedelendiğini ileri sürdüler.
- 1966 - Hürriyet gazetesi, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson'un eski başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektuba ilişkin, gazeteci Cüneyt Arcayürek'in haberini yayımladı. Mektup ve İnönü'nün cevabi mektubu, 14 Ocak'ta TBMM'de görüşüldükten sonra, 15 Ocak'ta kamuoyuna açıklandı. Bu mektup 1964'teki Kıbrıs bunalımı sırasında yazılmıştı ve Lyndon Johnson mektubunda, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale etmemesini istemişti.
- 1968 - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı İsmet İnönü Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) çattı; "Şimdi kalkmışlar kalkınma, plan, yabancı sermaye, petrol geleceği ve antiemperyalist mücadele hakkında bizimle doğru yön yarışması yapmak istiyorlar" dedi.
- 1969 - Devekuşu Kabare Tiyatrosu "Bir Şehr-i İstanbul ki" oyununu sahneye koydu.
- 1970 - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) yöneticisi, Fakir Baykurt Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açığa alındı.
- 1982 - Air Florida havayolu şirketine ait Boeing-737 tipi bir yolcu uçağı, kalkıştan hemen sonra, Amerika Birleşik Devletleri Vaşington D.C.'deki 14. cadde köprüsüne çarptı ve daha sonra Potomac nehrine düştü: 78 kişi öldü.
- 1986 - İşkence yapanlara verilen cezaların arttırılması ve sorgu sırasında sanık avukatlarının da hazır bulunmasını öngören yasa önerisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde reddedildi.
- 1986 - Savunma Sanayii Müsteşarlığı kuruldu.
- 1990 - Atatürk Barajı'nda su tutulmaya başlandı.
- 1990 - Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk zenci valisi L. Douglas Wilder, Virjinya'da görevine başladı.
- 1992 - Japonya, II. Dünya Savaşı sırasında Japon askerlerinin, onbinlerce Koreli kadını seks kölesi olmaya zorlamalarından ötürü özür diledi.
- 1993 - Irak'a karşı başlatılan ikinci harekata, İncirlik Üssü'nden kalkan "Çekiç Güç" uçakları da katıldı.
- 1993 - Samanyolu TV kuruldu.
- 1994 - Başkent Üniversitesi kuruldu.
- 1994 - Grevli, toplu sözleşmeli sendika hakkı istemek ve yüzde 15'lik memur zammını protesto etmek için memurlar Ankara'da eylem yaptı. Polis, memurlara müdahale etti. Ankara Emniyet Müdürü Orhan Taşanlar bazı memurları tokatladı.
- 1994 - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Bedrettin Dalan "Dolmabahçe Sarayı sanat adına bir rezalettir ve mimarı Ermeni Balyan Usta'dır" dedi. Bedrettin Dalan'ın bu sözlerine Mimarlar Odası tepki gösterdi.
- 1997 - Susurluk soruşturması kapsamında özel tim görevlisi polisler Ayhan Çarkın, Oğuz Yorulmaz ve Ercan Ersoy, tutuklanarak cezaevine gönderildi. 14 Ocak'ta ise Sedat Bucak'ın 3 koruma polisi ile şoförü de DGM'ye sevk edildi. Koruma polisi Ömer Kaplan, savcılık tarafından serbest bırakıldı. 2 polis ile şoför tutuklandı.
- 2001 - El Salvador'da 7,6 büyüklüğünde deprem: 840 kişi öldü.
- 2005 - Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan ile 5 polis memuru dahil 13 kişinin öldürülmesi, çok sayıda kişinin yaralanması olaylarına katıldığı iddiasıyla yargılanan Hizbullah üyesi Mehmet Fidancı müebbet hapse mahkûm edildi.
- 2007 - Dünyanın ilk tüp bebeği olarak 1978'de sezaryenle dünyaya getirilen Louise Brown, doğal yoldan doğum yaptı.
- 2007 - Japonya'nın kuzeyinde, Büyük Okyanus'da 8,3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
- 2010 - Haiti'de 7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. 30000 ile 50000 arasında insan öldü.
- 2010 - Hulki Cevizoğlu, DSHP genel başkanlığından istifa etti.
- 2012 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucu cumhurbaşkanı,Rauf Denktaş solunum yetmezliği nedeniyle kaldırıldığı hastanede vefat etti.
Doğumlar
- 1879 - Melvin Jones, ABD'li Lions Clubs International'ın kurucusu (ö. 1961)
- 1899 - Lev Vladimiroviç Kuleşov, Sovyet sinema teorisyeni ve yönetmeni (ö. 1970)
- 1921 - Necati Cumalı, Türk yazar (ö. 2001)
- 1921 - Şecaettin Tanyerli, Türk tango şarkıcısı (ö. 1994)
- 1940 - Edmund White, Amerikalı yazar ve araştırmacı, ABD'deki eşcinsel topluluğun yaşamına yönelen eserleriyle çağdaş toplumbilim ve toplumsal tarihe yaptığı katkılarla tanınan
- 1941 - Pasqual Maragall i Mira, İspanyol (Katalan) politikacı
- 1943 - Hadi Çaman, Türk tiyatro sanatçısı (ö. 2008)
- 1946 - Ordal Demokan, Türk bilim insanı (ö. 2004)
- 1961 - Julia Louis-Dreyfus, ABD'li aktris ve komedyen
- 1966 - Erhan Güleryüz, Türk müzisyen
- 1966 - Patrick Dempsey, ABD'li oyuncu
- 1976 - Angelos Basinas, Yunan milli futbolcu
- 1976 - Mario Yepes, Kolombiyalı millî futbolcu
- 1977 - Şeyla Halis, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- 1977 - Orlando Bloom, İngiliz sinema oyuncusu
- 1983 - Ender Arslan, Türk basketbolcu
- 1988 - Max Payne, bilgisayar oyunu karakteri
Ölümler
- 1599 - Edmund Spenser, İngiliz şair (d. 1552)
- 1929 - Wyatt Earp, ABD'li kanun insanı (d. 1848)
- 1941 - James Joyce, İrlandalı yazar, Ulysses adlı romanıyla ünlü (d. 1882)
- 1957 - Ebül’ula Mardin, Türk hukukçu, akademisyen ve siyasetçi (medeni hukuk alanındaki çalışmalarıyla bilinen) (d. 1881)
- 1961 - František Drtikol, Çek fotoğrafçı (d. 1883)
- 1973 - Sabahattin Eyüboğlu, Türk sanat tarihçisi, yazar ve eleştirmen (d. 1908)
- 1982 - Marcel Camus, Fransız sinema yönetmeni (d. 1912)
- 1994 - Muammer Erken, Türkiye eski Sanayi Bakanı
- 2003 - Norman Panama, ABD'li sinema yönetmeni ve senaryo yazarı (d. 1914)
- 2007 - Michael Brecker, Amerikalı ünlü caz müzisyeni tenor saksafoncu (d. 2007)
- 2009 - Mansour Rahbani, Lübnanlı besteci ve söz yazarı (d. 1925)
- 2012 - Lefter Küçükandonyadis, Türk futbolcu (d. 1925)
- 2012 - Rauf Raif Denktaş, Kıbrıs Türk Toplum Lideri, hukukçu ve Devlet Adamı KKTC kurucu Cumhurbaşkanı (d. 1924)
Bayramlar ve Yıldönümleri